PLATTDÜÜTSCH/038: "Äbblwoi" im Marschnlann (SB)

"ÄBBLWOI" IM MARSCHNLANN

"Des is abba e herrlisch Flecksche!" Een Mann un een Fru, beid lütt un ünnersett un mit snooksche Mändl, se 'n buntklööri Koppdook un he 'n karrierte Mütz op'n Kopp, stunn vör de verfalln Hoff vun Edlef Brodersn un kiek niescherie in de verwillertn Gorrn rin. "Ei Hebberd, wat isses schöön", sech de Fru un plinker eern Mann vergnööch to.

De beidn mark nie, dat se argwöhnsch vun de Noberslüüd dör de Finster bekiek ward. Buer Cassns, de jüss op Feld togang weer, stütz sick op sien Fork un glup to de beidn röver. Ohmannomann, wat weern dat denn vör wücke!?

Letztn Moond weer Edlef Brodersn dodbleevn. Verheirood weer he je nie ween, un so harr he uck keen eegn Kinners, de he sien Hoff verarvn kunn. Mit Tachnti Johr weer he al banni tatteri, un harr denn uck nie mehr de Knööv för de swoore Arbeid. So keem dat, dat Huus un Stall verfall un de Goorn verwiller.

In't Dörp weer man a lang an munkln, dat de Oole Brodersn in letzten Weekn vör sien Dood nie mehr so ganz kloor in Kopp ween weer. Wenn een dor vörbilöpp, denn kunn he em faken snackn hörrn, un op Dackböön seech man nachs af un to mol Lich brenn.

Obgliecks de bodnstänni Lüüd op'e Marsch nie veel för Spökelkroom övri harrn, keem - besünners ünner de Fruunslüüd - jümmers wedder de Schnack op de merkwürdige Brodersn-Hoff, un mannieen meen, dat gung dor nie mit rechtn Dingn to. Een wuss to vertelln, dat dor 'n lütt Wesn in swattn Mandl langloopn weer un um Meddernach schull dor mol 'n Klock lüüd harrn - as bie'n Kark! Wat'n Wunner also, dat vun'e Hiesign keeneen de Hoff köffn wull.

Ober nu weer man banni füünsch, dat de ton Verköff frie stunn un dor womögli fremme Lüüd introck, de so gonnie hier herpassn deen. Jüss so schall dat nu wull uck koom: Herr un Fru Friggisch harrn eer Interess anmeld, un nu, an so'n gülln harvsli Septemberdach, stunn se mit Sack un Pack vör de Döör.

"Watt für a Dorschenanner! Abba wär ja gelacht, wenn ma des verfallne Häusle nich ganz praktisch in de Griff kriecht", sech Gedda Friggisch to eern Mann, de ganz in Gedankn versunkn nevn eer stunn un jümmers wedder andächti op dat Huus mit de veeln Applbööms dorvör kiek. "Un dazu, Schnuckelsche, isses uff jeden Fall ruhischer un die Luft is sauberer as wi bei uns dahaam, gell?"

De beidn harrn sick dat lang good överlech, ob se hier in de köhln Nordn mit de untogängli Minschn ropptreckn wulln. Ober se harrn nu mol 'n Feebl för dat flache Lann, dat so fein no solti Meer rüük, ut de de griesn Nevl stiech, un wo man jümmers nie umhin kum, dor so allerhand Soogn un Spökelgeschichn rintodichtn.

'n beetn bang weer eer nu ober doch tomood, as se sick ümkiek, un se meis dat Geföhln krich, dat vun'e Höff in'e Neech 'n iesi Köhl utgung. Eer düch för'n Momang, dat de Hüüs mit de grootn Finster sem mißtruusch bekiek un nie dorhebbn wüllt. 'n greesi Schuer lööp Gedda Friggisch lang de Rüch, ober eer Mann freu sick as'n lütt Kinn, un dor weer eer Angs gau woor wech. Un as se denn an nextn Morgn vun't Tutn vun'e Nevlhurn opwookn, dor wussn de beidn: Jüss hier wüllt se eern Levnsoobnd verbrüngn, nürms annerswo.

*

Annerndachs stunn groote Lastwoogn vör de Huusdöör, brochn Möbls, Handwarkers keem un dat weer düchti an rötern. `n beetn snooksch funn se dat je, dat keeneen vun'e Nobers röverkoom, um viellich uck mol wat to hölpn, or sick blots vörtostelln. Ober se harrn uck nie veel Tied vör Beseuk. De Friggsch' harrn je keen Ohnung, dat se dor so unerwünscht weern un sück jüss dorüm keeneen blickn loot. Man mook 'n grootn Bogn um dat Huus, dormit blots keeneen vun de sturen Ooldinsessn de eerste weer, de mit düsse snookschn Totrockn sehn ward.

Ober eenmol, kott Tied loter, dreep man denn doch op'n anner. Buer Klaasn weer jüss op Acker bien Stack togang, as em Herr Friggisch op'n Feldwech entgegnkeem. "Ei so a Zufall! Guan Dach!" sech de lüttje ünnersetzte Mann fründli. Klaasn dreih sick um, ob he nie gliecks op'n Trecker sprüng un afdüüsn schull, ober dat gung em denn wull doch to wied.

"Moin", anter he kott.

Hebberd Friggisch kniep de Oogn tosoom un plier sien Gegnöver dör de Hornbrill opmerksam an. Keeneen sech'n Woord. As Herr Friggisch mark, dat vun de Buer nix keem, schnack he denn los. Dat he un sien Fru hier nieg weern un nu op'n Hoff leevn wulln, weil sem dat Leevn in'e Grootstadt för't Öller meis'n beetn to dull weer. Uck wull he sien Nobers gern mol kennlern, un he weer bereid, dat Plattdüütsch to lern. All dat sech he in sien snookschn hessischn Utspook, un Klaasn harr so sien Meuch, dat överhaupt op'e Reech to kreegn.

Wat harr he nu sech? Ochsoo, he freu över de veele Applbööm in sien Vörgoorn, de dor stunn. Jüss wo de Appls nu bald riep weern, wull he se all insammln un denn Wien, wat he "Äppelwoi" nöömt, dorut mookn. Dat weer een vun sien Hobbys, sech he.

"... Horschensemal, ma habbn in Goarn so viele Bäämsche mit Äbble. Wenn se wolle, könne se sich welche ausgugge, denn kann ihre Frau da schööne Abbelkuche von backe ..."

Klaasn keem man bloots mol to'n Nickn, sien Gegnöver schnack ohn Punkt un Komma. Un wat wull he nu vun em? Klaasn harr gonnie mehr so richdi tohöört, as de Totrockn em mit'nmol froognd ankiek. "Denn bringens meer se doch mal 'nüber, gell?"

Ochso, he bruuk noch 'n poor Aflegger vun Pottbloom för sien Wohnstuuv, un he wull, dat Klaasn mit sien Fru mol bie em vörbikumm, un sick dat Huus mit sien niege Inrichtn ankiek. Na, dor kunn he ober lang op töövn. Klaasn nick noch eenmol kräfti un sprung op sien Trecker. "Snookschet Vulk, düsse Frankfurter, or woher de koom muchn", dink he im stilln bie sick.

"Merkwürdische Leud", hör Klaasn em jüss noch grummeln, ünnerwiels de Mann em noch eenmol fründli towink un sick denn op'n Rüchwech mook. Tohuus tööv Gedda al, de he vun sien eerste Begeechn mit 'n Inheimischn vertell. "Merkwürdische Leud, wenn de so wenisch babbele", weer uck de eer Kommentar, ober se fung man glieks an, 'n Kookn to backn. Viellich krich se je bald Beseuk, un denn wull se sem fründli empfangn, as se dat vun eer Tohuus her kinnt.

Fideel fleut se 'n Leed vör sick hin un ploon al, wat se mit eer Gäss aans beschnackn wull. Se weern 'n geselli Vulk, un dat flache Lann harr denn doch 'n beetn wat Bedrückndet.

Ober keeneen keem. So seetn de beidn denn an nextn Sünndach bie Kaffee un eetn eern Kookn alleen. Bloots eenmol pingel dat Telefon, sem Dochder weer an Approot un wull froogn, ob dat sem good gung.

"Ei nadürlisch", harr de Mooder kott antert, ober dat keem eer wull nie so fröhli as suns vun'e Lippn. Se schnack noch 'n lütt beetn, denn woor dat woor still um sem - greesi still. Un so schall dat uck blievn för de nextn Weekn.

Ünnerwiels harrn se dat ganze Huus in Schuß brocht, bit op de Dackböön. Blots eenmol weer Hebberd Friggisch de wackeli Holtlöller roppstiegn, um dor 'n poor Buddln mit sülvsmookt Äppelwoi aftostelln. Bobn harr he luuder oolet Gerääd mang Stuuv un Spinnwübbn seen un sick vörnohm, dor loter mol to entrümpln. Eersmool bruuk se dat je nie, un tonoot köönt se dat uck nextn Freuhjohr noch angohn.

So weer aans scheun un good, wenn dor nie düsse greesi Stille weer. "Isch werd mal mit dene von dribbe babbele", sech Gedda Friggisch een Dach, as se meen, dat eer meis de Deek op Kopp full. So plück se in Goorn 'n poor "Blümmelscher" un mook sick stracks opn Wech. Ober tein Minutn loter weer se al woor trüch - keeneen vun'e Nobers weer tohuus. Truri frooch se sick, worüm de Lüüd nix mit sem to doon hebbn wulln. "Man geh scha gabudd, wenn man hier leben dää, ohn fröhlische Leud um ein".

Uck Hebberd Friggisch harr noch mol 'n Versöch wooch un weer in Dörpskroog inkehrt. Sien Gedda weer dormit gonnie inverstunn un bliev gliecks tohuus, wo se all Hann vull to doon harr mit sem niege Galloway-Rinner - lüttje seute Kalver mit 'n Fell, dat meis bit an'e Eer riek.

So keem eer Mann denn in'e Kroog rin, sett sick op'n Borhocker un bestell sick 'n Beer. De Kröger schink em mürrsch in un stell em dat Glas wortlos op'n Ünnersetter. An Tresn stunn noch twee Mannslüüd, beide kiekn in eer Glöös un schnackn keen Wort. An twee Disch seetn jeweils dree Kerls un dösch Skoot. Man blots mol 'n "Achtein, twinni, 'ck bün rut ..." weer to hörn. So suup he denn sien Beer ut, lech dat Geld op'n Tresn un gung no 'n halv Stünn.

*

Meis 'n veddl Johr wohnt se nu al dor in eern schmuck inricht Huus, un noch jümmers harr sick nix doran ännert. Sogor op eern Inloodn harr keeneen antert. Un bit op de een Buer, vun de Hebberd Friggisch noch niemol de Nom wuss, harrn se noch nich een to Gesich kreegn. Sem düch meis, de Hüüs hier stunn all leer. "So e traurisch Lebn macht misch ganz ferdisch!" sech Gedda, un eer Mann kunn't gonnie verknusn, dat sien Fru dat hier nie gefalln dee. He sülm weer jümmers noch vull Toversich, dat se dat mit 'n beedn goodn Willn doch noch kloorkrich.

Bilüttn weer de düster, köhl Johrestied anbrookn, un de beidn verbrochn de de insoom Harvsoobnde vörn Kamin, speelt Koorn, drink eern sülvsmookt Äpplwoi or lees all de veelen Bööker, de se sick besorch harrn, aans wücke över de Geschich vun düss stolte Buernvulk, vun de ooln Soogn un Legendn, vun'e Sittn un Leevnswiesn.

Dat weer so een richdi grimmeli griesn Novemberdach, de Friggschn harrn sick dat in eern Wohnstuuv, de so richdi no ooldbuersch Traditschoon mit Oobn, Delfter Kacheln un allerlei Gedööns inricht weer, gemüdli mookt. Butn bruu sick 'n orndli Storm tosoom, as de beidn mit'nmol 'n Kloppn hörn. Ober düsset Kloppn keem nie vun'e Döör sünnern - vun Dackböön!

Wer mook dor so'n Rabbatz? Inbreekers? Hebberd wies sien Fru an, in eern Seedl to blievn, ober se stunn mit em op un mook sick doran, achter em de steile Löller ropptokleddern. Sien Daschnlamp weer em jüss in düssn Momang utgohn, ober se harr noch 'n Kerz in'e Hann, de 'n unheemli flackern Lich afgeev.

Woor poltert dat dor bobn, dat weer nie blots 'n Kloppn, sunnern dor rumplt un pumplt een un mookt soveel Radau as'n Hord Matrosn. Un denn weer dor uck 'n Stimm to höörn, 'n luudet Grööln, jo, dat klung meis as'n Singn:

"Mol orndli fiern dat smödt de Niern, weck niege Lebensfunken! Geiht 't Jahr to Enn ward an de Wenn noch eenmal düchti drunken!"

Mit luudn Knarrn mookt de beidn een Schritt no de nextn un drück vörsichdi mit schrilln Quietschn de Böönluuk op.

"Ei wi kimmst dann du da enei?" Vör sem kröpp 'n lüttjn Weesn mit wille Prüük un 'n urool Gesich. In'e Hann hool he 'n Boddl Äpplwoi, in annern 'n ooln Zinnbeeker. De lütt Kerl versöch op'e Been to koom, ober he full jümmers wedder hin. "Suup di duun un freet di dick un hool dien Muul vun Politik", lall he un hool sien Beeker hin, as wenn he sem toprostn wull. "Nie lang schnackn, Kopp in Nackn". Mit een Schluck harr he de Beeker leerdi un wull jüss nochmol noschinkn, as em de Beeker ut'e Hann full. Sien Kopp sink rünner, un mit'nmol fung he as luud an to snorkn.

Hebberd un Gedda kiek sick an. Dor harrn se noch een Mitbewohner vun'e ooln Edlef Brodersn mit övernoom, de wiss keen Minsch weer. Wer uck jümmers de ween much, de schall dor man sien Leevn wiederföhrn, as he dat wennt weer. Ober de beidn harrn noch leesn över sücke "Mitbewohners", un se wussn, dat dat för so'ne Lüüd dat Greesigste weer, wenn een Minsch sem to Gesich kreegn harr. Man so duun, as de weer, wuss de morgn wiss nix mehr vun sien Begeechn mit Minschn. Dat meen uck sien Fru, un so griep se blots nochmol 'n poor Plünn, de dor so rümleggn, stopp se düssn Wesn ünnern Kopp, deck em mit de sien Jack to, un denn pust se gau de Kerz ut un sliekn lies no ünn.

"Ei, watt für ei goldisch Bobbelsche", sech Gedda Friggisch hartli, as se woor in eern Stuuv seetn. "So rischtisch schnuggelisch!" De beidn weern sick eeni, dat dat wat ganz besünners weer, wat se dor sehn harrn, un dat dat sowat wiss nie mehr op veele vun'e ooln Marschnhöff givv.

*

Annern morgn seetn se an Freustücksdisch, as dat an'e Döör pingelt. Dor steiht een Fru, in eern Hann 'n schmucke Puttbloom. "Wi harrn soveel to kreegn mit'e Rööbn- un Kohloorn, ober nu, wo wi aans ünner Dack harrn, wüllt wi se doch mol to Koffi inloodn. Un mien Mann harr sech, se köönt noch 'n poor Aflegger vun Puttbloom bruukn." Se riek em de röver. Un de - se wies op 'n ganze Reech vun Puttbloom, de dor an Tuun stunn -, de harrn mi de Nobers vun'e anner Sied mitgeevn ..." Un dormit weer dat Ies brookn. Se lernt de Nobers kenn un 't duert nie lang un man gung "hibbe un dribbe" as ool Frünns in un ut.

Un as se eenmol kommodi bie Äbblwoi, "aus Äbbel ausn eische Äbbelgoarn", wie Hebberd Friggisch stolt verkünn dee, tosoomseetn, fung dat mit'nmol an, över de Stuuv op Dackböön so dull rumpln, dat dor 'n beetn niege Farv vun'e Deek rünnerriesel. Niescheri kiek de Gäss no boobn. "Bie jüm wohnt wohl de Ekke Nekkepenn?" lach Klaasn, un all annern lachn mit.

De Friggisch' kiek sick an. Natürli harrn se nie vergeetn, uck eern "Gass" op Dackböön 'n "Bembelsche mit Äbblwoi" hintostelln. Ober Hebberd wink af: "Willscht uns wull veraasche? Hutzelmännsche gib dat in Hesse, aber doch net bei eusch." Em full 'n plattdüütschn Schnack in, de he jüss nieg lernt un sick glieks to Hartn nohm harr: "Klooge Oogen seen veel, wat een kloogn Mund beeter nich utsprook".

Erstveröffentlichung am 23. Oktober 2001

27. April 2007